Checklist: herken dementie op jonge leeftijd

Dementie is niet iets wat alleen ouderen overkomt. In Nederland hebben ongeveer 12.000 mensen jonger dan 65 jaar dementie. Maar hoe weet je wanneer er meer aan de hand is dan vergeetachtigheid door bijvoorbeeld stress en vermoeidheid? Deze ‘checklist’ met kenmerken kan je helpen om na te gaan of iemand in jouw omgeving tekenen van dementie vertoont.

1. Moeite met het onthouden van nieuwe informatie

Iedereen vergeet weleens wat. Pas wanneer het moeilijker wordt om informatie op te nemen en te verwerken en/of wanneer steeds vaker iets wordt kwijtgeraakt, kan het een teken zijn van dementie.

2. Verlies van overzicht in complexe situaties

In complexe situaties, bijvoorbeeld op het werk of op een verjaardag thuis, komt er niks uit handen. Dit kan komen doordat iemand het overzicht verliest. Hij of zij kan niet meer logisch nadenken over de stappen die genomen moeten worden om een bepaald resultaat te bereiken.

3. Vermindering van de woordenschat

Mensen met dementie kunnen moeite hebben met het vinden van de juiste woorden. Daardoor gaan ze gemakkelijkere woorden gebruiken en warriger praten.

4. Verandering in karakter

Dementie kan het karakter aantasten, waardoor iemand niet meer lijkt zoals vroeger.

5. Emotionele labiliteit of juist onverschilligheid

Iemand kan van het ene moment in huilen of lachen uitbarsten, terwijl je dit niet van hem of haar kent. Of diegene is niet meer geïnteresseerd in wat jij vertelt en in wat er om hem of haar heen gebeurt.

6. Verandering in gedrag

Bijvoorbeeld het verlies van initiatief. Was iemand vroeger actief, nu zit hij of zij alleen nog maar passief op de bank. Ook kan er ontremd gedrag optreden: er zit dan geen rem meer op het gedrag. Iemand neemt bijvoorbeeld geen blad voor de mond.

7. Problemen met apparaten

Het gebruiken van apparaten zoals bijvoorbeeld de telefoon, computer of wasmachine gaat moeilijk.

8. Verandering in rolverdeling

Iemand krijgt een andere rol binnen het gezin of in de werkkring. Iemand heeft bijvoorbeeld steeds meer aandacht en zorg nodig, of maakt steeds meer fouten in zijn of haar werk en moet iets anders gaan doen.

9. Onbestemd gevoel van mensen uit de directe omgeving

Mensen uit de directe omgeving kunnen het gevoel hebben dat er iets niet klopt zonder precies aan te geven wat dat is.

10. Niet-effectieve behandeling van klachten

Behandeling van klachten, bijvoorbeeld door een psycholoog, heeft geen effect. De klachten lijken zelfs alleen maar erger te worden.
Vermoed je na het lezen van deze checklist dat iemand in jouw omgeving tekenen van dementie vertoont? Neem dan contact op met je huisarts.